Маладзечанец Сяргей Сідаровіч працаваў у школе за 150 рублёў за паўстаўкі. Але дзякуючы ініцыятыве «Сумленныя людзі» змог атрымаць дадатковае навучанне і цяпер шукае працу. «Рэгіянальная газета» расказвае пра досвед Сяргея.
Сяргей скончыў маладзечанскую школу №5, а пасля паступіў ў Ашмянскі дзяржаўны аграрна-эканамічны каледж на спецыяльнасць тэхніка-праграміста. Шукаў месца для пераддыпломнай практыкі. У маладога чалавека было размеркаванне па Гродзенскай вобласці, таму што вучыўся ў Ашмянах. Дырэктар сярэдняй школы №9 Юры Вяршыцкі прыняў маладога спецыяліста. Ужо падчас практыкі прапанаваў падпісаць запыт на адпрацоўку.
Заробак 150 рублёў
Сяргею было зручна застацца на адпрацоўцы ў родным горадзе. У школе працаваў па спецыяльнасці інжынер-праграміст.
– Праца была максімальна лёгкай, але разнастайнай, – прыгадвае Сідаровіч. – Ад апрацоўкі фота да сістэмнага адміністравання. Неаднаразова па просьбе дырэктара я выязджаў у іншыя бюджэтныя арганізацыі – СШ №1, СШ №5, «Маладзік», аддзел адукацыі. Зарплата складала капейкі, тым больш што ў мяне было паўстаўкі. Але пра гэта папярэдзілі адразу.
За палову стаўкі малады спецыяліст меў каля 150 рублёў чыстымі – гэта без прэмій і іншых надбавак.
Гэта складае палову вызначанай мінімальнай зарплаты. Калі была магчымасць, дадавалі матэрыяльную дапамогу, часта давалі прэміі, але ўсё роўна выходзіла няшмат.
Каб дасягнуць прымальнага ўзроўню даходу, малады мужчына браў падпрацоўкі – як па спецыяльнасці, так і не.
Як гэтае лета змяніла светапогляд
Жнівеньскія падзеі непасрэдна закранулі Сяргея. 13 жніўня яго з сябрам затрымалі міліцыянеры на аўтобусным прыпынку за ўдзел у акцыі 10 жніўня. Яму давялося адсядзець у СІЗА, пасля быў асуджаны па другой частцы артыкула 23.34 «Парушэнне парадку арганізацыі або правядзення масавых мерапрыемстваў». Суд прызначыў пакаранне ў выглядзе штрафа на 20 базавых велічынь, а да суда суткі правёў за кратамі.
– Да гэтага года наогул ні каплі не цікавіўся палітыкай і не спрабаваў унікнуць, – прызнаецца Сяргей. – Чуў пра некаторыя падзеі, але неяк абыходзіў усё гэта бокам. Упершыню зацікавіўся тым, што адбываецца, калі гуляў па горадзе і ўбачыў натоўп каля шостай гімназіі, якія скандавалі: «Выпускай». Гэта было, калі затрымалі аднаго з кандыдатаў. На наступны дзень з’явіліся відэазапісы з супрацоўнікамі АМАП, якія вытаскваюць зброю, з маладымі людзьмі, якія адбіваюць тых, каго спрабуюць затрымаць.
Пасля гэтага здарэння Сяргей пачаў паглыбляцца ў тое, што адбываецца ў палітычным полі Беларусі – шукаў інфармацыю, сачыў за навінамі.
– Зразумеў, што наш народ стаміўся сядзець у клетцы з несправядлівасці і абыякавага стаўлення дзяржавы, – мяркуе маладзечанец. – 9 жніўня ведаў пра збор на плошчы, быў там. Спачатку нават падавалася, што нашы міліцыянеры будуць максімальна гуманнымі. Калі пачаліся затрыманні і пабоі, было страшна. Усе беглі, хто куды. Сярод гэтых людзей сустракаў знаёмых – хто з разбітай галавой, хто ў абадраным адзенні і з сінякамі на спіне.
Як змяніць і шукаць працу
Сяргей вырашыў не працягваць працу ў школе, а знайсці працу на аддаленні ў сферы ІТ. У сувязі з каронавірусам такіх ахвотных шмат, таму пошукі ўскладніліся.
– У Маладзечне it-спеціалісты не цэняцца, хіба што ў дзяржаўных установах. Тым больш вузкая спецыфікацыя не дазваляе развярнуцца на больш перспектыўныя варыянты працы з дому.
Асноўныя прапановы, якія атрымліваў Сідаровіч, прыходзілі з-за мяжы. Але маладзечанец не хацеў з’язджаць з роднага горада, нават у Мінск.
14 жніўня павінны былі пачацца бясплатныя курсы, пасля якіх уладкавалі бы на працу ў буйную кампанію. Але так як Сяргея затрымалі ў СІЗА якраз у дзень старта курса, ён не змог трапіць у гэтую групу. А наступны пачатак навучання – праз тры-чатыры месяцы.
Падказалі, што можна звярнуцца па дапамогу ў адукацыі да ініцыятывы «Сумленныя людзі». У спісе курсаў Сяргей знайшоў спецыяльнасць, на якую быў павінен вучыцца – тэставанне праграмнага забеспячэння. На вучобу ўзялі вельмі лёгка.
Заняткі праходзілі лёгка і камфортна ў анлайн-рэжыме. Дыктар чытаў лекцыі, адказваў на пытанні, задаваў дамашняе заданне. Напрыканцы занятка абмяркоўвалі выкананыя заданні, вывучалі пытанні, якія паўсталі падчас выканання. Мелі чат, у якім заўсёды можна было вырашыць усе аператыўныя пытанні.
«Сумленныя людзі» дапамаглі не толькі з навучаннем, але і з арганізацыяй папярэдняга сумоўя. Калі цябе запрашаюць на нейкай сумоўе, патрэбна паведаміць пра гэта выкладчыку, і ён правядзе з табой тэставую гутарку. Гэта вельмі дапамагае. Таксама мелі доступ да ўсёй патрэбнай інфармацыі – лекцый, літаратуры, узоры рэзюмэ.
– Я шукаю працу, – расказвае Сідаровіч. – Складанасць у тым, што ў многіх месцах патрэбны досвед працы, калі працаваць з дому. А працаваць у офісе няма магчымасці, таму што ў Маладзечне мая спецыяльнасць, як і амаль любая з ІТ, не патрэбная. Цяпер у краіне вельмі нестабільная эканоміка, таму няма магчымасці знаходзіць падпрацоўкі – такія, якія былі ў мяне раней. Вяртацца ў школу жадання няма – праца займае значны час за мінімальную аплату. Гэтыя грошы магу зарабіць з нашмат меншымі затратамі часу. Да і няма ніякага прафесійнага росту ў школе, хіба што стаж капае. Але што гэты стаж дае, калі ты проста пыл праціраеш.
Тэкст: Зоя Хруцкая
Фота: з архіва героя
Артыкул створаны ў межах праекта RegiON (Уключаючы рэгіён).
